Ten wpis jest przez nas na bieżąco aktualizowany. Data ostatniej aktualizacji: 19.08.2024. Dodaliśmy informacje nt. kodów QR wysyłanych przez oszustów.
Spis treści:
  1. Czym jest phishing i dlaczego jest niebezpieczny?
  2. Przykłady fałszywych stron, instrukcji i smsów.
  3. Jak się chronić przed phishingiem korzystając z OLX?
  4. Co zrobić, gdy otrzymam podejrzaną wiadomość?
  5. Co zrobić, gdy podałem/am dane na fałszywej stronie?
  6. Jak oszuści wykorzystują Przesyłki OLX do phishingu?
  7. Oszuści dzwonią do Użytkowników, podając się za pracowników OLX
  8. Kody QR – nowa forma oszustwa phishingowego
ilustracja: żółta koperta na czerwonym tle. W środku w kopercie list z napisem PHISHING, który jest wyciągany z koperty haczykiem do łowienia ryb.

Czym jest phishing i dlaczego jest niebezpieczny?

Phishing to rodzaj oszustwa, który polega na podszywaniu się pod osoby, firmy i instytucje w celu wyłudzenia Twoich danych. Oszust może wykorzystać te dane do: 

– kradzieży z Twojego konta wszystkich pieniędzy,

– wzięcia pożyczki na Twoje nazwisko,

– oszukiwania i naciągania innych osób. 

Takie nieuczciwe osoby będą próbowały wyłudzić Twoje dane wysyłając Ci fałszywe strony internetowe, wiadomości na komunikatorach internetowych takich jak WhatsApp, wiadomości mailowe czy też wiadomości SMS. 

Na przykład oszust może wysłać Ci fałszywą stronę internetową OLX, stronę bankowości internetowej, operatora płatności czy operatora przesyłek. W ten sposób chce uzyskać od Ciebie dane dostępu do konta bankowego, dane karty płatniczej i dane z dowodu osobistego.

Przykłady fałszywych stron, instrukcji i smsów.

This slideshow requires JavaScript.

 

Co zrobić, gdy otrzymasz podejrzaną wiadomość?

Zacznijmy od tego, czym charakteryzuje się podejrzana wiadomość:

– otrzymałeś/łaś ją poza czatem OLX, np. poprzez Whatsapp,

– do wiadomości dołączony jest link, w którym musisz podać swoje dane, aby np. otrzymać produkt lub pieniądze,

– do wiadomości dołączony jest plik z instrukcją jak odebrać pieniądze/przedmiot,

– z wiadomości dowiadujesz się o rzekomych problemach technicznych OLX,

– już w pierwszych wiadomościach dostajesz prośbę o podanie adresu mailowego lub numeru telefonu, aby przekierować rozmowę poza czat OLX.

Po pierwsze – nie panikuj, po drugie – nie podawaj danych. Dopóki sam/a nie przekażesz nikomu swoich danych, są one bezpieczne.

Otrzymałeś/łaś link? Nie klikaj w niego. Powiadomienie o kupnie przez kogoś Twojego przedmiotu na OLX otrzymasz w wiadomościach na OLX. Możesz także wejść w Twoje konto → Twoje przesyłki → Sprzedajesz i sprawdzić, czy pojawiła się tam nowa transakcja.

Jeśli ktoś w wiadomości zaraz po rozpoczęciu rozmowy poprosił Cię o adres email lub numer telefonu – nie zgadzaj się na to. Utrzymuj rozmowę w ramach czatu OLX – tylko tutaj możemy Ci pomóc. 

A może otrzymałeś/łaś fałszywą instrukcję, fałszywą informację o problemach technicznych lub zawieszeniu konta? Zawsze konsultuj takie sytuacje z naszą Obsługą Użytkownika. Pamiętaj, aby wybrać właściwy powód zgłoszenia:

Chcę zgłosić oszustwo lub nieprawidłowe zachowanie innego Użytkownika – Phishing (ktoś podszywa się pod OLX) – Zgłaszam próbę oszustwa, choć nie dałem/-am się oszukać

Co zrobić, gdy podałem/łam dane na fałszywej stronie?

Jeśli podałeś/łaś swoje dane na fałszywej stronie lub bezpośrednio innemu Użytkownikowi i były to dane do logowania do banku lub dane karty bankowej, natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem. Wyjaśnij sytuację i poproś o zablokowanie środków oraz karty. Zmień również dane do logowania. Następnie możesz skontaktować się z policją i/lub zgłosić sprawę bezpośrednio nas, a my przekażemy ją dalej do zablokowania. 

Jak oszuści wykorzystują Przesyłki OLX do phishingu?

Oszuści wykorzystują niewiedzę potencjalnej ofiary i wprowadzają ją w błąd. Przesyłki OLX są stosunkowo nową usługą i nie wszyscy zdążyli się z nią dokładnie zapoznać. 

Oszust może przekazać Ci fałszywe instrukcje jak działają Przesyłki OLX. Dlatego też Twoją najmocniejszą bronią jest wiedza, jaką masz. Im lepiej znasz i rozumiesz jak działa usługa, tym większa szansa, że nie dasz się nabrać na fałszywą instrukcję. Więc jeśli do tej pory tego nie zrobiłeś/aś, sprawdź, jak działają Przesyłki OLX.

Problem phishingu dotyczy nie tylko usług dostarczanych przez OLX. Zawsze warto wiedzieć jak działa usługa, z której korzystasz lub zamierzasz korzystać, niezależnie od dostawcy. Sprawdź zatem krok po kroku, jak działa Twoja bankowość internetowa oraz firma kurierska, z której korzystasz. Pomoże Ci to zareagować w odpowiedni sposób, jeśli natkniesz się na oszusta.

 

Oszuści dzwonią do Użytkowników

W ostatnim czasie oszuści kontaktują się z Użytkownikami również telefonicznie. Podszywają się pod OLX lub banki. W pierwszym wariancie dzwonią do Użytkowników i przedstawiają się jako pracownicy naszego serwisu. By uśpić Waszą czujność informują, że rozmowa jest nagrywana po czym potwierdzają, że otrzymany przed chwilą SMS-em lub na Whatsappie link jest bezpieczny i zachęcają do podania tam  danych karty bankowej lub loginu i hasła do banku. Mogą też powołać się na rzekomą potrzebę weryfikacji konta bankowego poprzez przelew sporej kwoty (wielokrotnie większej, niż wartość przedmiotu wystawionego na OLX) BLIKiem. Jednocześnie zapewniają, że przelana kwota zostanie niedługo zwrócona na konto.
W drugim wariancie oszuści przedstawiają się jako pracownicy banku i informują, że ktoś właśnie bierze na dane Użytkownika pożyczkę. 

Pamiętaj: pracownik OLX NIGDY nie poprosi Cię o kliknięcie w link do „odbioru wpłaty”, kod BLIK czy o podanie kodu SMS w celu potwierdzenia transakcji!

Oszuści wysyłają kody QR, które przekierowują do stron phishingowych

Kody QR mogą być wykorzystywane do szybkiego przekierowania użytkownika na dowolną stronę internetową. Oszuści wykorzystują tę funkcję do przekierowania ofiar na fałszywe strony płatności przejmujące dane logowania lub inne szkodliwe oprogramowanie.
Sprzedający mogą otrzymać wiadomość od potencjalnego kupującego, który prosi o zeskanowanie przesłanego kodu QR, np. w celu dokonania płatności. Kod ten jednak przekierowuje sprzedającego na fałszywą stronę, gdzie podając swoje dane logowania lub informacje o karcie kredytowej, nieświadomie oddaje się je oszustom.
Kupujący z kolei, mogą natknąć się na ogłoszenia, które oferują atrakcyjne produkty po znacznie niższych cenach. Po kontakcie ze sprzedającym, otrzymują kod QR jako metodę szybkiej płatności. Po zeskanowaniu kodu, kupujący jest przekierowywany na fałszywą stronę, która imituje legalne metody płatności, skutkując utratą pieniędzy.

Zachęcamy do lektury naszego bloga, ponieważ publikujemy tu aktualne ostrzeżenia i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa online. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, polecamy garść artykułów:

– Nie daj sobie ukraść konta!
– Uwaga na SMSy z fałszywymi linkami do usługi wysyłki przez OLX!
– Kolejne fałszywe SMSy od oszustów – nie daj się nabrać!
– Jak zachowuje się oszust? Część 1.
– Jak zachowuje się oszust? Część 2.